Een beter begrip van stress en pijn voor een betere toekomst voor te vroeggeboren baby’s

Op zaterdag 17 november 2018 is het Wereld Prematurendag. Een bijzondere dag waarop er aandacht wordt gevraagd voor de problemen rondom vroeggeboorte. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 15.000 baby’s te vroeg geboren. Voor deze uiterst kwetsbare baby’s is het extra belangrijk dat zij de best mogelijke zorg krijgen, zodat ook zij een kans krijgen op een mooie toekomst.

Voor het bieden van de beste zorg is onderzoek nodig, en daarom slaan het Wilhelmina Kinderziekenhuis, het Sophia Kinderziekenhuis en het Emma Kinderziekenhuis de handen ineen. Dankzij de fantastische donatie van de VriendenLoterij van 385.000 euro, kunnen we gezamenlijk onderzoek doen naar pijn en stress bij te vroeg geboren baby’s. We spraken neonatoloog en onderzoeksleider Sinno Simons van het Sophia Kinderziekenhuis over de achtergrond van het onderzoek en over de samenwerking tussen de kinderziekenhuizen.

Sinno: ‘We gaan het geld van de Vrienden Loterij gebruiken om met alle Neo Intensive Care-afdelingen samen te onderzoeken hoeveel stress er is onder vroeg geborenen, en wanneer deze stress aanwezig is. We kijken hoe stress tijdens de zwangerschap, geboorte en de vaak lange IC-opname van invloed is op het kind en hoe dit leidt tot korte- en lange termijnproblemen. Het toedienen van medicijnen of het gebruik van beademingsapparatuur, terwijl de baby eigenlijk in de buik van de moeder had moeten zijn, kan bijvoorbeeld stress opleveren. De vraag is: hoe breng je de mate van stress terug?’

Mooi dat dit onderzoek een samenwerkingsverband is tussen de academische ziekenhuizen. Welke expertise ligt waar en hoe bundelen jullie deze?
‘Het onderzoek wordt vanuit het Sophia, het Emma en het Wilhelmina gezamenlijk gecoördineerd, waarbij we van elkaars expertise gebruik maken. Het Sophia heeft bijvoorbeeld veel ervaring met onderzoek naar medicijnen en met onderzoek naar pijn bij pasgeborenen. In het Wilhelmina is veel expertise aanwezig als het gaat om het monitoren van de hersenen en onderzoek naar hersenontwikkeling. Ook hebben ze ervaring met stress en hoe dit bepaalde veranderingen in het DNA kan veroorzaken. Het Emma heeft veel expertise als het gaat om longontwikkeling en het uitvoeren van grote onderzoeken bij de allerkleinsten.’

Hoe gaan jullie het onderzoek precies aanpakken?
‘Om te beginnen willen we met dit onderzoek zeker geen extra stress veroorzaken onder deze kindjes. Daarom zullen we vooral veel gaan observeren en proberen van iets subjectiefs iets objectiefs te maken, bijvoorbeeld door vragen aan verpleegkundigen en ouders te stellen. Het Emma heeft hiervoor KLIK ontwikkeld. Een project dat onder leiding van psycholoog en projectleider Lotte Haverman al wordt uitgerold onder alle kinderziekenhuizen.

KLIK is een heel mooi systeem waarbij ouders dagelijks vragen beantwoorden met een iPad. Vragen over hun eigen gezondheid en over wat zij zelf zien bij hun kind. Daarnaast kunnen verpleegkundigen goed observeren en vastleggen hoeveel stressmomenten er waren en hoe rustig het kindje erbij lag.’

Fotograaf: Nienke Elenbaas – Emma Kinderziekenhuis

Tot slot: waarom is deze donatie van de Vriendenloterij zo belangrijk voor dit onderzoek?
‘Te vroeg geboren worden is nog steeds een dramatische gebeurtenis. Een deel van de kinderen overleeft het niet, maar bijna alle kinderen houden er iets aan over. In de periode dat te vroeg geboren kinderen op de IC liggen, moeten alle organen een belangrijke ontwikkeling doormaken. Als deze achterblijft of verkeerd verloopt dan kan er een ontwikkelingsachterstand ontstaan. Soms in de vorm van ernstige handicaps. Maar het kind kan ook heel vaak een verhoogde gevoeligheid of gedragsproblemen ontwikkelen. Als we met dit gezamenlijke onderzoek het fenomeen stress onder pasgeborenen beter begrijpen en hier beter op kunnen inspelen, dan kunnen we ook zorgen voor een betere toekomst van te vroeg geboren baby’s.’

Lees hier het artikel over de uitreiking van de donatie tijdens het Goed Geld Gala van de Vriendenloterij begin dit jaar.