26 juni 2025
De klimaatverandering brengt nieuwe gezondheidsuitdagingen met zich mee, ook dicht bij huis. Zo worden onze zomers steeds warmer. Uit nieuw onderzoek in het Erasmus MC Sophia blijkt dat langdurige hitte tijdens de zwangerschap kan leiden tot ernstige complicaties, zoals vroeggeboorte of een te laag geboortegewicht. Vooral voor aanstaande moeders in kwetsbare omstandigheden kan dit grote gevolgen hebben.
De resultaten van dit nieuwe onderzoek zijn gepubliceerd in Public Health. ‘Het is voor het eerst dat klimaatverandering, zwangerschap en sociale ongelijkheid op deze manier in verband zijn gebracht,’ zegt kinderarts en neonatoloog Jasper Been. ‘De impact is in heel Nederland voelbaar, maar vooral in wijken waar de gezondheidsverschillen nu al groot zijn. Het aantal vroeggeboortes ligt daar hoger, maar dat zal dus nog meer toenemen als we hier niets aan doen.’
"Het is goed om onderzoek te doen, en nog beter om daarmee de zorg écht te verbeteren. Dat moeten we samen doen. "
Daarom staat het team van dr. Jasper Been in de startblokken voor vervolgonderzoek naar de invloed van warmte en luchtkwaliteit op zwangerschappen in onze regio. Door medische gegevens slim te koppelen aan gegevens over binnen- en buitentemperatuur ontstaat een uniek beeld van de risico’s voor moeder en kind. Daarmee leggen we de basis voor beter beleid. ‘Ook willen ze de wijken van Rotterdam in, om met bewoners in gesprek te gaan. ‘Veel goede oplossingen komen juist van de mensen zelf,’ legt Jasper uit in dit artikel van Amazing Erasmus MC. ‘Zij weten wat er speelt en kunnen precies aangeven waar inzet nodig is. Zo kunnen we van én met elkaar leren.’
Met jouw steun kunnen we innovatieve onderzoeken zoals dit mogelijk maken. Zo zorgen we ervoor dat álle kinderen, ongeacht waar ze geboren worden, een eerlijke kans krijgen op een gezonde start. Draag via onderstaande donatiebalk bij aan de zorg voor de Allerkleinsten.
In dit artikel van RTL Nieuws vertelt dr. Jasper Been over vroeggeboorte. “Mensen denken soms bij een vroeggeboorte: ‘oh dan ben je een beetje klein – na een paar weken couveuse kan je wel weer naar huis.'” Maar er zijn hele zorgelijke langetermijngevolgen, aldus Jasper Been aan RTL. “Kinderen doen het over het algemeen minder goed op school, hebben gedragsproblemen. Maar ook meer medische problemen, bijvoorbeeld longproblemen. Eigenlijk heeft ieder orgaan last van het feit dat het kindje te vroeg ter wereld is gekomen.”
Zwangere vrouwen in achterstandswijken hebben twee keer zo snel kans op complicaties. Het verschil komt door de vaak slechtere woonomstandigheden en minder groen in stedelijke achterstandswijken. “Woningen zijn minder goed geïsoleerd en slechter geventileerd. En er is vaak minder groen in de omgeving.” Uit onderzoek van TU Delft blijkt dat het in achterstandswijken tot wel vier graden warmer kan zijn dan in andere buurten.
In de zomer van 2023 waren er in Nederland meer dan 30 dagen met een gemiddelde temperatuur boven de 20 °C. Op zulke dagen lopen de maximumtemperaturen op tot 30 °C of meer. Deze zogenoemde tropische dagen zouden mogelijk tot minstens 500 extra vroeggeboortes hebben geleid.